In maart-april 2024 hebben we gewerkt aan de inventarisatie van stempels op Romeinse
baksteen, onder leiding van archeoloog Julia Chorus. In 2022 maakten we hiermee al een eerste begin.
Het materiaal was afkomstig uit Arnhem-Meinerswijk (particulier bezit, ca. 30 fragmenten),
uit fort Maurik en uit Kesteren (totaal ca. 80 fragmenten, afkomstig van Archeologisch
Centrum Rivierenland AWN 15). De vormtypes omvatten daktegels (tegulae en imbrices) en
enkele wand- en vloertegels.
Romeinen gebruikten stempels van het legioen dat daar gevestigd was. De stempels zijn vaak een kader met daarin de naam van het legioen, opliggend of ingedrukt.
De stempels op de bakstenen waren vaak slecht leesbaar, omdat het meeste materiaal uit
de Nederrijn was gehaald. Regelmatig konden we toch (delen van) EXGERINF (Exercitus
Germaniae Inferioris = het leger van Germania Inferior)) lezen. Andere leesbare stempels
waren bijvoorbeeld van het Eerste Legioen Minervia, het Dertigste Legioen Ulpia Victrix,
en van enkele andere vexillationes (detachementen). De meeste stempels waren rechthoekig,
enkele rond. De stempels werden verder in detail beschreven en gemeten.
Van de dakpannen werden eventuele flens (opstaande rand) en vorm van de
insnijding gemeten en getekend, eventuele bijstempels en handtekeningen werden genoteerd en getekend.
Alle gegevens werden op formulieren met een unieke
barcode vastgelegd en vervolgens gefotografeerd.
Het inventariseren is een aanvulling op de database van Gelderland en biedt toegang tot
verder onderzoek naar Romeinse legeronderdelen (de producenten van het bouwmateriaal).
Het inventarisatieproject in Arnhem krijgt naar verwachting in najaar 2024 een vervolg.
De Ridders van Gelderland vertellen over Romeinse dakpannen
In de Romeinse tijd lagen de daken vol met Gelderse dakpannen
Bijdragers
Archeoloog
Julia Chorus
Beleidsarcheoloog gemeente Arnhem
Cynthia Nicholson